Niniejsza książka stanowi bogate źródło wiedzy dla psychoanalityków i terapeutów (zarówno początkujących, jak i doświadczonych w zawodzie), a także wielu innych specjalistów: lekarzy, pracowników socjalnych, doradców i wszystkich, którzy pragną lepiej poznać psychodynamikę relacji służącej pomaganiu.Kiedy poproszono mnie o napisanie słowa wstępnego, bardzo się ucieszyłem, ponieważ pamiętałem przedstawioną przez tego autora niezmiernie ciekawą i owocną prezentację materiału klinicznego, w której szczegółowo opisał przebieg wewnętrznej superwizji.Ta prezentacja (Rozdział 5) stała się zalążkiem niniejszej książki.Wewnętrzna superwizja to proces autorefleksji dokonywany w trakcie sesji terapeutycznej. Patrick Casement opisuje i demonstruje jej wartość oraz liczne zastosowania jako narzędzia monitorowania procesu terapeutycznego, rozpoznawania tego, jak pacjent postrzega terapeutę, przewidywania możliwych konsekwencji różnorodnych interwencji terapeutycznych, a także śledzenia ich konsekwencji. Następnie podaje przykłady wykorzystania wewnętrznej superwizji w trakcie analitycznego słuchania w celu wyjaśnienia szeregu zagadnień klinicznych i technicznych, lepszego ich zrozumienia i sprawniejszego radzenia sobie z nimi.Autor oferuje bogaty zbiór przykładów, w tym ciekawe przypadki kliniczne, z których każdy stanowi nieocenione źródło wiedzy nie tylko dla adeptów psychoterapii, lecz również dla wszystkich profesjonalistów pracujących psychodynamicznie z osobami potrzebującymi pomocy. Autor opisuje uczenie się na błędach, szczególnie własnych. Jeśli psychoanalityk popełni błąd, może go wychwycić w procesie autorefleksji i niemal zawsze może też dokonać zmiany.Wewnętrzna superwizja to swoisty kompas, który zawsze ułatwia wyznaczenie właściwego kierunku w spowitej mgłą sytuacji psychoanalitycznej. Byłem pod wrażeniem tego, jak autor stawia czoła własnym błędom i unikom. Aby dokonywać takiej autorefleksji potrzeba odważnie mierzyć się z własnymi porażkami, błędami i zaniedbaniami (niekiedy, co bardziej bolesne, nawet głupotą), być oddanym prawdzie, kierować się naukowym zaciekawieniem, okazywać szacunek pacjentowi i mieć dużo pokory, a jednocześnie zachować tyle pewności siebie i wytrwałości, by kontynuować pracę. I Patrick Casement to wszystko w sobie ma.Autor opisuje własną pracę z niezwykłą wręcz otwartością. Czytelnik zyskuje tym samym okazję, by przyjrzeć się pracy psychoanalityka lub terapeuty, który zmaga się ze sobą i z pacjentem, usiłuje zrozumieć i wykorzystać różnorodne komunikaty oraz emocjonalne wpływy, jakim podlega w procesie terapeutycznym.To zaszczyt czytać świadectwo autora, który opowiada, jak uczył się od swoich pacjentów, by doskonalić metody pracy z nimi. Nie zdawałem sobie sprawy, jak duży wpływ wywarła na mnie ta książka, dopóki nie uzmysłowiłem sobie, że - całkowicie nieświadomie - zacząłem stosować opisane tu metody we własnej pracy psychoanalitycznej.Nieżyjący już Wilfred Bion napisał kiedyś: "Nie mogę ci pomóc w sprawie jutrzejszej sesji. Tylko twój pacjent może to zrobić". Patrick Casement dowodzi, że to motto zawsze mu przyświeca w pracy.Dr Arthur Hyatt Williamspsychoanalityk, członek Królewskiego Kolegium Psychiatrów,dyrektor Londyńskiej Kliniki Psychoanalizy12 kwietnia 1984

W drugim tomie poświęconym tematyce uczenia się od pacjenta Patrick Casement kontynuuje rozważania nad dynamiką relacji terapeutycznej, zwracając szczególną uwagę na dwa jej aspekty: przestrzeń analityczną i proces analityczny. Dowodzi, że terapeuci mogą pracować bardziej skutecznie, gdy monitorują przestrzeń i proces w poszukiwaniu potencjalnych zakłóceń. Podążanie za procesem analitycznym, zachowanie otwartości umysłu, doskonalenie wewnętrznej superwizji, śledzenie przejawów nieświadomej nadziei żywionej przez pacjenta i nieświadomych sposobów poszukiwania przez niego pomocy - to tylko niektóre z zaleceń autora dla profesjonalistów zajmujących się pomaganiem. Książka "O uczeniu się od pacjenta - ciąg dalszy", podobnie jak tom pierwszy, napisana jest przystępnym językiem, a rozważania teoretyczne autor ilustruje licznymi przykładami klinicznymi.Pisałem niniejszą książkę z myślą o tym samym kręgu czytelników, do którego adresowałem tom pierwszy. Mam nadzieję, że okaże się pomocna psychoanalitykom i psychoterapeutom psychoanalitycznym niezależnie od tego, czy sami nadal się uczą (jak większość z nas), czy również nauczają innych. Proponuję ją także przedstawicielom innych zawodów związanych z pomaganiem lub osobom zainteresowanym dynamiką interakcji międzyludzkich(fragm. Wprowadzenia)

Pozycja jest zapisem rozważań autora nad sposobami kształtowania się emocji i ich przeżywania - lub unikania i ewakuowania - przez obu uczestników psychoanalitycznego spotkania.Antonino Ferro inspirację czerpie z teorii Biona oraz koncepcji pola analitycznego i w charakterystycznym dla siebie stylu snuje oryginalne refleksje, przeplatając odniesienia teoretyczne licznymi przykładami zaczerpniętymi z pracy z dorosłymi, nastolatkami i dziećmi. Proponuje nowe rozumienie tego, jak ludzki umysł działa i jak choruje, formułuje też zalecenia dotyczące pracy z pacjentami. Niezwykle użyteczny okazać się może ostatni rozdział książki, zbiór ponad 70 ćwiczeń psychoanalitycznych będących tak naprawdę krótkimi opisami przypadków klinicznych. Autor zachęca czytelnika do odważnego szukania rozwiązań prezentowanych problemów. "Gdy w trakcie sesji zbytnio polegamy na teorii, analiza staje się zorganizowaną wycieczką - mamy wówczas pod ręką wszystko, co już znamy (scena pierwotna, lęki kastracyjne, fantazje o wykluczeniu, lęki separacyjne przed przerwą weekendową, które interpretujemy aż do znudzenia, rekonstruowanie przeszłości tak, aby wszystko się zgadzało itp.). Zdarza się też, iż zawężamy rozumienie pacjenta tak, aby pasowało do modelu, jaki ma w głowie analityk (niezależnie od tego, jaki to jest model) - wszystko to są różne sposoby na trzymanie się z dala od Słupów Heraklesa".fragm. Rozdziału 1